دستور کار عملیات سقف
جناب آقاي/ خانم/ شرکت محترم ………………………………………………………….. سازنده و نماینده محترم ساختمان به شماره پرونده …………………………………….. واقع به آدرس: …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………با توجه به آنکه در حال حاضر مهیای شروع عملیات سقف ساختمان می باشید، بدین وسیله موارد ذیل در مورخه …………………………………… به جنابعالی ابلاغ می گردد:
لذا خواهشمند است قبل از انجام هرگونه عملیات اجرایی و در حین آن کلیه موارد زیر را طبق مباحث بیست و دو گانه مقررات ملی ساختمان و آیین نامه حفاظتی کارگاه های ساختمانی رعایت نمایید. کلیه نکات بیان شده در دستور کارهای قبلی در این عملیات نیز لازم اجرا می باشد و برای جلوگیری از تکرار از بیان مجدد آن ها صرف نظر گردیده است.
1) برای جلوگیری از ترک خوردگي ناشي از جمع شدگي و ازدست دادن کارايي آرماتور حرارتي، نبايد در يونولیت فرو رفته و يا چسبیده به بلوک اجرا شود.
1-1) ميتوان برای جلوگیری از برخي ضعفهای فوق، از تیرچه کرومیت به جای تیرچه بتني استفاده کرد .
2) بايد توجه داشت که سیستم سقف تیرچه و بلوک با جايگزيني بلوک های يونولیتي (پلي استايرن) به جای بلوک سفالي ضعیفتر و غیراستانداردتر ميشود.
1-2) يونولیتها بايد کندسوز باشند و در واقع ضوابط حريق در اين نوع بلوکها رعايت شود.
2-2) مطابق آيین نامه چگالي بلوکهای يونولیتي بايد در حدود 13-14 کیلوگرم بر مترمکعب باشد.
3-2) بايد برای جلوگیری از ترک خوردگي و فروريزش اندود گچ، و نیز گچ و خاک روی يونولیت با گذر زمان، از رابیتس يا توری مرغي استفاده گردد.
4-2) اگر از سیستم سقف يونولیت و تیرچه استفاده گردد، به منظور جلوگیری از سرايت آتش سوزی، در فصل مشترک دو واحد بايد يونولیت تخلیه شده و ديوار جداکننده دو واحد تا زير بتن سقف سازهای ادامه يابد.
3) در ساختمانهای بتني نحوه و محل تلاقي میلگردهای ستون به پوتر سقف ميبايست به درستي اجرا گردد .
4) در هنگام اجرای سقف حتما بازشوهای مربوط به تاسیسات مکانیکي يا برقي ديده شده و در محل مناسب با غلاف مربوطه کارگذاری شود.
5) بايد در هنگام بتنريزی سقف، کنترل و بررسي توسط مجری ذيصلاح بر تراز بودن بتن و ضخامت قید شده در نقشه ها(که مبنای محاسبات است) انجام گردد.
6) در بتنريزی ديوارها و سقف ها، استفاده از صفحات قالب فلزی مناسبتر ميباشد.
7) سقفهای کاذب مي بايست معمولا حدود 30 تا50 سانتیمتر پايین تر از سقف اصلي قرار گیرند.
1-7) از توری گالوانیزه برای نگهداری پشم شیشه در سقفهای سبک، سطح ديوارهای قیراندود و سطح تیرآهنهای سقف استفاده گردد.
2-7) جهت اجرای زيرسازی سقف های کاذب 9 عدد میلگرد در هر متر مربع استفاده گردد.
3-7) ميبايست در سقفهای بتني میلههای نگهدارنده سقف کاذب قبل از بتنريزی، کار گذاشته شود.
4-7) توجه شود که بايد برای جلوگیری از جابجايي سقف و ترکهای موئین، سقف کاذب در راستای ديوارها متصل شود.
5-7) قطر میلگردهای آويز سقف کاذب، معموال 6 تا 1 میلیمتر توصیه شده و مي بايست به طولهای مورد لزوم، در فواصل تعیین شده طبق نقشههای اجرايي، مابین بلوکها نصب گردند.
8) ميتوان بالشتک بتني در زيرسری تیرآهنهای سقف را از جنس فلزی، بتني زير سری و بتني مسلح تهیه و استفاده نمود.
9) در اجرای تیرريزی سقف با تیرآهن، مصرف بالشتک کلاف بتني و پلیت مناسبتر است.
1-9) بايد حداقل ريشه بالشتکهای منفرد زيرسری از آکس تیر ريزی سقف، 25 سانتیمتر باشد.
2-9) اجرای مهار تیرريزی سقف بايد با میلگرد به صورت معمول انجام گیرد.
3-9) برای تراز کردن تیرريزی سقف بايد بوسیله سیمان همه در يک افق ترازی قرار گیرد.
10) بطور نسبي عمل بتنريزی بین دو تکیهگاه ميبايست حداکثر طي يک روز عملي شود.
11) حداقل زمان بريدن میلگردها در سقفهای پیش تنیده معمولا 7 روز توصیه ميگردد.
12) در سقفهای مجوف در صورتي که دهانه و طول تیر زياد باشد، ميبايست از تیرهای دوبل استفاده شود.
13) قبل از ريختن پوشش بتن در اجرای تیرچه بلوکها ابتدا ميبايست سطح تیرچه و بلوک مرطوب شود.
14) زمان باز کردن قالبهای مقعر در سقفهای بتني 5 روز در نظر گرفته ميشود.
15) بهتر است در سقفهای اسکلت فلزی و بتني از قالببندی مقعر بتني استفاده شود.
16) کابلهای برق در سقفهای مقعر، ميبايست داخل لولههای فولادی تعبیه شود.
17) در قسمتهای شیشه خور نورگیر سقف برای فضاهای وسیع، ميبايست جهت جلوگیری از خمش در طول، از سپری استفاده شود .
18) فاصله میلگردهای حرارتي از يکديگر مي بايست 25 تا 30 سانتیمتر باشد.
1-18) توجه شود که میلگردهای حرارتي بايد به میلگردهای فوقاني تیرچه، با سیم آرماتوربندی متصل شوند.
2-18) قطر میلگردهای حرارتي بايستي بین 1 تا 6 میلیمتر در نظر گرفته شود.
19) مواد تشکیل دهنده بلوکها نبايد روی بتن اثر شیمیايي داشته باشد.
1-19) بلوکها بايد در محل تمیز و سرپوشیده به طور جدا از هم دستهبندی شده و از تماس با خاک، مواد مضر، رطوبت و برف و يخ جلوگیری شود.
2-19) آزمايش نمونههای گرفته شده از بلوکها در کارخانه و کارگاه بايد منطبق با ويژگيهای مورد نظر در مشخصات کار باشد.
3-19) به دلیل اينکه بلوکها تا زمان گرفتن بتن و سخت شدن آن به عنوان قالب عمل ميکنند، بايستي به جای 5 cm بتنريزی روی بلوک فراتر از cm7 بتنريزی کرد.
20) میلگردهای کف خرپا بايد از لحاظ نوع (ساده يا آجدار)، طول و تعداد کاملاً مطابق با نقشه باشند.
1-20) میلگردهای کف خرپا بايد درست در وسط طول تیرچه (محل ممان مثبت بحراني) قرار گیرد.
2-20) برای اينکه میلگردهای مذکور هنگام بتنريزی جابجا نشوند، بهتر است آنها را به وسیله يک يا چند میلگرد عرضي به يکديگر جوش داد.
21) میلگردهای تحتاني اين تیرچه ها را بايستي قبل از بتنريزی با روشهای خاص و وسایل ويژه کشیده و سپس بتنريزی انجام گیرد و تا سخت شدن کامل بتن، آنها را در حال کشش نگه داشت.
22) حمل و نقل و انبار کردن تیرچهها جهت جلوگیری از ايجاد ترک و شکستگي در آنها، بايد با دقت زير نظر مجری ذيصلاح انجام شود.
1-22) هنگام انبار کردن تیرچهها بايد زير آنها را کاملاً مسطح نموده و تیرچه ها کاملاً در کنار هم قرار گیرند.
2-22) بايستي بعد از انجام بند فوق، روی تیرچههای رديف اول را حداکثر به فاصله يک متر به يک متر چوب چهارتراش قرار داد و سپس تیرچه رديف بعدی را روی آن چید.
23) در مورد سقفهای تیرچه و بلوک محدوديتهای اجرايي به نحو زير مي باشد:
1-23) فاصله محور تا محور تیرچهها نبايد از 70 سانتیمتر بیشتر باشد.
2-23) بتن پوششي قسمت بالایي تیر (بتن روی بلوک)، نبايد از 5 سانتیمتر يا 12/1 فاصله محور به محور تیرچهها کمتر باشد.
3-23) عرض تیرچهها نبايد از 10 سانتیمتر کوچکتر باشد.
4-23) حداقل فاصله دو بلوک دو طرف يک تیرچه، پس از نصب نبايد کمتر از 615 سانتیمتر باشد.
5-23) ضخامت سقف برای تیرهای با تکیه گاه ساده نبايد از 112 دهانه کمتر باشد.
24) در مورد تیرهای يکسره (تکیهگاههای گیردار) نسبت ضخامت به دهانه، به 1126 کاهش مييابد.
1-24) در سقف هايي که مساله خیز مطرح نباشد، اين مقدار تا 1135 دهانه نیز کاهش مييابد.
2-24) حداکثر دهانه مورد پوشش سقف (در جهت طول تیرچه پیش ساخته خرپايي) يا تیرچههای منفرد، نبايد از 1 متر بیشتر شود.
3-24) برای اطمینان بیشتر، دهانه مورد پوشش بیشتر از 7 متر نباشد و در صورت وجود سربارهای زياد، و يا دهانه بیش از 7 متر، بايد از تیرچه مضاعف استفاده شود.
25) ميبايست قطر میلگرد کششي از 1 میلیمتر کمتر و از 16 میلیمتر بیشتر نباشد.
26) در مورد تیرچه هايي که ضخامت بتن پاشنه آن ها 515 سانتیمتر يا بیشتر باشد، ميتوان حداکثر قطر میلگرد کششي را به 21 میلیمتر افزايش داد.
1-26) حداقل عرض بتن پاشنه 11 سانتیمتر بوده و نبايد از 1135 برابر ضخامت سقف کمتر باشد.
2-26) پاشنه بايد به میزاني باشد که قابل بتنريزی بوده و پوشش بتن روی میلگرد را جهت ايجاد مقاومت در برابر آتشسوزی تامین نمايد.
3-26) پس از بتن ريزی پاشنه، بايد مراقبتهای لازم جهت نگهداری و مرطوب نگه داشتن بتن انجام گردد.
4-26) در صورتي که بتن پاشنه تیرچه معیوب و شکسته باشد، بايد آن تیرچه را از محل عیب به دو تیرچه کوتاهتر تقسیم نمود و يا نسبت يه خرد کردن کامل بتن پاشنه و بتن ريزی مجدد آن اقدام کرد.
5-26) در صورت استفاده از میلگردهای کششي به تعداد بیش از دو عدد، دو میلگرد طولي بايد در سرتاسر طول تیرچه ادامه يابند.
6-26) فاصله آزاد بین میلگردهای کششي نبايد از قطر بزرگترين دانه شن بتن مورد استفاده در پاشنه تیرچه به اضافه 5 میلیمتر کمتر باشد.
7-26) رعايت مالحظات مربوط به مهار میلگرد در پاشنه تیرچه و عملکرد آن با بتن پاشنه در تیرچه ها الزامي مي باشد.
27) حداقل قطر برای خرپای با میلگردهای عرضي مضاعف 5 میلیمتر، و برای خرپای با میلگرد عرضي منفرد، 6 میلیمتر است.
1-27) حداقل زاويه میلگرد عرضي نسبت به خط افق بايد 30 درجه باشد و معمولا از 45 درجه نبايد کمتر باشد.
2-27) اتصال میلگردهای عرضي و اعضای بالایي و زيرين خرپای تیرچه، ميبايست توسط نقطه جوش تامین گردد .
28) جهت اتصال اعضای خرپا ميتوان از هر نوع عمل جوشکاری مناسب استفاده نمود.
1-28) بايد دقت شود که در مرحله جوشکاری از سطح مقطع اعضای خرپای تیرچه کاسته نشود.
29) در صورت استفاده از قالب فلزی و عدم استفاده از کفشک، تیرچه بتنريزی شده را ميتوان بسته به شرايط حرارت محیط، پس از 24 تا 48 ساعت از قالب خود جدا نمود .
1-29) تیرچه در ابتدا ميبايست روی پلهای اصلي (تیرهای فلزی)، در ترازهای موردنظر کارگذاری شوند.
2-29) فاصله بین تیرچهها بايد با بلوکهای مجوف پر شود و پس از نصب میلگردهای حرارتي و میلگردهای تکمیلي بر اساس نقشههای اجرايي، بايد بتن دال سقف ريخته شود.
3-29) آرماتورهای اصلي تیرچه بايد به طول 10 – 15 سانتیمتر با تیرهای اصلي درگیر شوند و به هیچ وجه نبايد اين آرماتورها را به تیرهای فلزی جوش داد.
4-29) با توجه به اينکه تیرچهها به استثنای تیرچههای با جان باز قبل از يکپارچه شدن سقف قادر به تحمل بار سقف نیستند، بايد توسط تعدادی چهارتراش و پايه (جکها يا شمعها) به نحو مناسب و مطمئني نگهداری شوند.
5-29) در موقع اجرا بايد خیز مناسبي به طرف بالا به تیرچهها داد تا پس از اجرا و يکپارچه شدن سقف و وارد شدن بارهای وارده اين خیز حذف شود.
6-29) تکیهگاه تیرچهها بر روی تیرها ميبايست کافي بوده و به طور مناسب اجرا گردد.
7-29) بتن اين تیرچهها بايد استاندارد بوده و در حد يک ملات با کیفیت باشد.
8-29) بايد توجه داشت که به دلیل ضعف در بارگیری، باراندازی و استقرار تیرچه در سقف همواره امکان شکسته شدن و انهدام بخشهايي از بتن پاشنه وجود دارد.
9-29) جزئیات مربوط به تامین ظرفیت برشي در انتهای تیرچهها از طريق آرماتورهای اوتکا و همچنین تامین ظرفیت خمشي منفي از طريق بکارگیری آرماتور منفي ميبايست به صورت اصولي رعايت و اجرا گردد.
10-29) خیز منفي در تیرچهها بايد بسته به شرايط ساخت بايد به درستي اجرا شود. (که معمولا به ازای هر متر طول دهانه 2میلیمتر خیز رو به بالا در نظر گرفته مي شود)
11-29) در صورتي که تیرچه به يک تیرآهن منتهي ميگردد، ميبايست با استفاده از میلگرد ممان منفي، تیرچه به تیرآهن مهار شود تا در زمان زلزله دچار گسیختگي نگردد.
30) در مورد زمان برچیدن پايهها و پايههای اطمینان، بايد مندرجات آيین نامه بتن ايران رعايت گردد.
1-30) جکهايي که در زير سقفهای تیرچه و بلوک برای تحمل وزن بتن تازه تا رسیدن به مقاومت اولیه آن استفاده ميشود، حداقل 11 روز بايد بدون تغییر باقي بمانند.
2-30) اين جکها بايد به نحوی اجرا شود که میلگردهای دو سر تیرچه روی بال تیرآهن قرار گیرد.
31) بتن مصرفي بر روی سقف حتما ميبايست به صورت يکپارچه اجرا شود و نبايد بین بتنريزی فاصلهای ايجاد شود.
1-31) بتنريزی نبايد در چند مرحله با فاصله زماني زياد انجام گردد.
2-31) قبل از بتنريزی بايد سقف از هرگونه آلودگي همچون بتن خشک شده، شن و ماسه و يا خردههای سفال در مقاطع حساس همچون محل اتصال تیرچه به سقف پاک شود.
32) نکات قابل توجه در زمینه سرويسهای الکتريکي:
1-32) بايد قطع و يا تغییر مسیر جريان برق و ساير سرويسهای مشابه با همکاری سازمانهای ذيربط صورت گیرد.
2-32) قسمتهای روباز و فاقد جريان کلیه وسایل و تجهیزات برقي که به طور موثر با سیم به زمین وصل است، بايد بررسي گردد.
3-32) قبل از راهاندازی تجهیزات برقي کلیه کلیدهای اصلي جريان برق بايستي قطع گردد و نیز اين وسایل بايد دارای حفاظ ايمني باشند.
4-32) کلیه عملیات نصب، راه اندازی، تعمیر، آزمايش، تنظیم و بهکارگیری وسایل برقي توسط مجری ذیصلاح صورت گیرد.
5-32) سیمهای برق جرثقیلها بايستي دارای حفاظ جلوگیری از اتصال باشند.
6-32) کلیه سیمهايي که نميتوان آنها را عايق کرد، بايستي دارای حفاظ جلوگیری از اتصال باشند.
7-32) لولهها، بستها، حفاظها و ساير قسمتهای فلزی (غیرعايق) وسایل برقي که مستقیما تحت فشار جريان برق نیستند، بايستي دارای اتصال مطمئن به زمین باشند.
8-32) نقاطي که احتمال آسیب ديدن سیمهای اتصال به زمین در آنها وجود دارد، بايستي دارای وسایل مطمئن حفاظتي باشند.
9-32) در هنگام انجام عملیات جوشکاری برقي در فضاهای مسدود و مرطوب، بايستي دستگاه جوشکاری در خارج از محیط بسته قرار گیرد و بدنه دستگاه جوشکاری برقي بايد دارای اتصال زمین موثر باشد.
10-32) همچنین کابلهای دستگاه جوشکاری برقي بايستي دارای روکش عايق محکم و مقاوم و فاقد هرگونه زدگي و خوردگي باشد.
11-32) اتصالات زمین ماشینآلات و وسایل ساختماني در محلهايي که امکان آسیبديدگي و روکش آنها وجود دارد، بايستي با وسایل و پوششهای مطمئن حفاظت شوند.
12-32) قانون و آيیننامه حريم خطوط انتقال و توزيع نیروی برق در کلیه عملیات ساختماني رعايت گردد.
13-32) کلیه سیمکشيهای موقت و دائم و نصب تجهیزات برقي طبق مبحث 13 مقررات ملي تاسیسات الکتريکي و آيیننامه حفاظتي کارگاههای ساختماني رعايت گردد.
14-32) کلیه هادیها، خطوط و تاسیسات برقي در محوطه و حريم کارگاه ساختماني بايستي برقدار فرض شوند.
15-32) برای کاهش آثار زيانآور میدانهای الکترو مغناطیسي ناشي از خطوط برق فشار قوی، بايستي مقررات مربوط به حريم خطوط انتقال و توزيع نیروی برق، در تعیین محل احداث بناها و تاسیسات رعايت شود.
16-32) کلیه سیمکشيهايي که برای استفادههای موقت انجام ميشود، بايد با رعايت موارد زير انجام شود:
الف) برای جلوگیری از ازدياد و پراکندگي سیمهای آزاد متحرک، بايد در نقاط مختلف کارگاه به تعداد کافي پريز در محلهای مناسب نصب شود.
ب) سیمکشي برای استفادههای موقت در صورت امکان بايد در ارتفاع حداقل 215 متری از کف انجام شود. در غیر اينصورت بايد سیمها طوری نصب شوند که از آسیبهای احتمالي محفوظ بمانند.
ج) تابلوهای برق موقت ميبايستي به وسیله محفظههايي با درپوش قفلدار مسدود گردند و پیرامون آنها روی زمین يا کف، فرش و يا سکوی عايق ايجاد شود.
17-32) استفاده از سیمکشيهای موقت در کارگاههای ساختماني، با رعايت اصول ايمني و صرفا در زمان تخريب، ساخت، تعمیرات و تغییرات مجاز است و بلافاصله پس از اتمام کار بايستي کلیه سیمکشيهای موقت جمعآوری شود.
18-32) کلیه چراغهای مورد استفاده برای روشنايي موقت بايستي در برابر تماس اشیاء و افراد و نیز شکستن حفاظت شوند.
19-32) سیمهای رابط نبايد در معرض صدمات ناشي از تماس با لبههای در و پنجره و بستها قرار گیرند و نیز بايد پیوسته و يک تکه باشند.
20-32) سیمهای رابط مذکور بايد توسط تجهیزات ايمن نظیر دو شاخه و سه شاخه به وسایل و پريزها متصل گرديده و احتمال کشیدگي سیم نیز وجود نداشته باشد.
33) کلیه بخشهای يک کارگاه که در آن کار در حال جريان است، بايد توسط روشهای طبیعي يا مصنوعي به شکل مناسبي دارای نور کافي باشند. همچنین با استفاده از روشنايي مصنوعي از ايجاد سايههای عمیق که موجب پنهان شدن مخاطرات ميشوند، جلوگیری شود.
34) مالک موظف است کلیه اسناد مربوط به آزمايشهای بتن و جوش را در قالب يک رونوشت به مهندس ناظر تحويل دهد. ضمنا در زمان تحويل اين اسناد ميبايست نسخه اصلي آن را نیز به همراه داشته باشد تا مهندس ناظر بررسی نمايد.
35) مالک ميبايست تمامي عملیات ساختماني را مطابق با نقشههای مصوب اجرا نمايد و در صورت مغايرت و يا ايراد در نقشهها، طي نامهای کتبا موضوع را به مهندس ناظر اعلام نمايد.
36) مالک قبل از تايید اجرای سقف توسط مهندس ناظر مجاز به بتنريزی نميباشد. ضمنا پس از اتمام انجام سقف مالک موظف است از مهندس ناظر درخواست کتبي جهت بازديد پروژه نمايد.
37) ابعاد چاله آسانسور و ابعاد پاسیو و عرض راه پلهها بايد مطابق با نقشههای مصوب اجرا گردد.
38) ابعاد تیرها و آويزهای تیرهای بتني به هیچ وجه نبايد به صورت خودسرانه تغییر داده شوند.
39) قالب آسانسور ميبايست حتما توسط پیمانکار ذیصلاح مطابق با نقشههای محاسباتي نصب گردد.
40) میزان کاور بتنریزی بر اساس نقشههای مصوب رعایت شود.
41) پرتگاهها( سقف، راهپله، آسانسور و بام) مطابق مقررات مبحث دوازدهم مقررات ملی ساختمان ایمن سازی شود.
42) پیشروی طولی و سطح اشغال مطابق نقشههای معماری مصوب، بایستی رعایت گردد.
43) آرماتورهای انتظار جهت اجرای سقف کاذب قبل از بتن ریزی بایستی اجرا گردد.
44) در صورت استفاده از بلوک پلیاستایرن (یونولیت) شرکت تولید کننده باید دارای استاندارد باشد و گواهی موردنظر تحویل مهندس ناظر گردد.
45) شرکت تولید کننده تیرچه های مورد استفاده باید دارای استاندارد باشد و گواهی موردنظر تحویل مهندس ناظر گردد.
46) در هنگام بتن ریزی و تخلیه بتن از میکسر، اضافه نمودن آب به میکسر جهت پمپاژ راحت تر بتن، اکیداً ممنوع است.
47) مناسبتر است که پلیتگذاری برای پوشش نما، چاله آسانسور، والپستها و ….بایستی در این مرحله انجام گیرد.
48) درز انقطاع در سقفها بایستی مطابق نقشه های معماری مصوب اجرا شود. در صورت استفاده از یولونیت در کناره دیوار همسایه، پس از بتنریزی بایستی یونولیتهای مجاور دیوار همسایه برداشته شود تا درز انقطاع مشخص و قابل مشاهده باشد.
بدیهی است در صورت عدم اجرا و رعایت موارد مذکور کلیه مسئولیت های حقوقی، مدنی و کیفری و همچنین تبعات مالی و جانی ناشی از عدم اجرای این موارد به عهده مالک و سازنده ساختمان میباشد.
در مورخه ………………………………………… اصل دستورکار فوق نام مهندس ناظر
به اینجانب ……………………………………………… ابلاغ و تفهیم مهر و امضاء مهندس ناظر
گردید.
مهر و امضاء
تاریخ